dado
I was called ‘dado’ when I was a child
Dado is a combination of letters
that has no meaning in Kurdish, as my first language
nor in the other languages I was exposed to:
such as
Arabic
Persian
or Turkish
even for me, it didn’t have a specific meaning
dado was my first word as child
It would say it to demand things
or to express my feeling
such as
When I was happy or frustrated I was saying dado
In short, dado was only word that I knew and I used for everything
My mother told me that
Although I used dado for everything
but from one situation to another the sound of the word was changed
For instance
when I was hungry
I said
daaaaaaado
when I was swearing
I said
dad dad dad dado
when I had a pain
I said
dadooooooooo
But this is not the end of my story
In 1975
the Shah of Iran signed the Algeria agreement with Iraq
which caused the defeat of Kurdish movement
My parents had to leave Iraq
and they lived in Iran as refugees
However, in 1979 the Shah fell
because demonstrations took place all over the country
including the capital of Tehran
my parents joined in
I was one-year-old then
and sitting on my father’s shoulder
we walked toward Azady square (Maidan Azady) with the protestors
while they were shouting
death to the Shah, death to the Shah
like this, MARG BAR SHAH, MARG BAR SHAH
I was repeating them
da da do, da da do
dado was a political word.
دادو
كه منداڵ بووم به دادو بانگ ده‌كرام
دادو كۆمه‌ڵێك پیته به‌سه‌ر یه‌كه‌وه
كه مانایه‌كی تایبه‌تی نابه‌خشن له زمانی كوردی وه‌كو زمانییه‌كه‌مم
وه‌هه‌روه‌ها مانایه‌كی نیه له‌و زمانانه‌ی كه پێیان ئاشنام
وه‌كو
عه‌ره‌بی
فارسی
توركی
ته‌نانه‌ت بۆ خودیخۆشم مانایه‌كی دیاری كراوی نه‌بوو
.دادو یه‌كه‌مین ووشه‌یه كه له ته‌مه‌نی مناڵیدا فێری بووم
هه‌ندێ جار بۆ داواكردنی شتێك به‌كارم ده‌هێنا
یان وەکو ئاماژە بەکارم ئەهێنا بۆ پیشاندانی ئەو هەستەی کە هەمبووه
بۆ نمونه
کە دڵم خۆش بوایە یان بێتاقەت بوومایە بەهەمان شێوە دەمووت دادو
بەکورتی دادو تەنها ووشە بوو کە بیزانم و بۆ هەموو شتێک بەکارم دەهێنا
دایكم ئه‌گێڕێته‌وه
ڕاسته به هه‌موو شتێكت ئه‌وت دادو به‌ڵام
ده‌نگی ووشه‌كه له حاڵه‌تێكه‌وه بۆ حاڵه‌تێكی كه گۆڕانكاری به‌سه‌ردا ده‌هات
بۆ نمونه
كه برسیم بوایه
به‌م شێوه‌یه ده‌مووت
داااااااااااااااااااااادو
ئه‌گه‌ر وه‌كو جنێو به‌كارم بهێنایه
ده‌مووت
داد داد داد دادو
به‌ڵام كه ئازارم هه‌بوایه
ده‌مووت
دادووووووووووووو
به‌ڵام ئه‌مه كۆتای چیرۆكه‌كه نیه
له ساڵی ١٩٧٥
شای ئێران ڕێكه‌وتنامه‌ی جزائری له‌گه‌ڵ عێراقدا ئیمزا كرد
كه بووه هۆكاری نسكۆی بزوتنه‌وه‌ی ڕزگاریخوازی كورد له عێراق
خێزانه‌كه‌م ئه‌بوایه عێراق به‌جێبهێڵن بۆیە ئاواره‌ی ئێران بوون و له‌وێ ئه‌ژیان
به‌هه‌رحاڵ له ساڵی ١٩٧٩ شای ئێران هه‌ڵهات
له‌به‌ر ئه‌وه‌ی له سه‌رتاسه‌ری ئێران خۆپیشاندان دەكرا دژی
به‌تایبه‌تی له تارانی پایته‌خت
دایكم و باوكم به‌شداریان تیاكرد
ئه‌وكاته من ته‌مه‌نم ته‌نها یه‌ك ساڵ بوو
باوكم خستبومیه سه‌رشانی
له‌گه‌ڵ خۆپیشانده‌ره‌كان به‌ره‌و گۆڕه‌پانی ئازادی ده‌ڕۆشتین
ئه‌وان هوتافیان ده‌كێشا
مردن بۆ شا، مردن بۆ شا
مه‌رگ بر شاه مه‌رگ بر شاه
منیش له‌گه‌ڵیانا ئه‌موته‌وه
دا دا دو، دا دا دو
دادو بەتەواوەتی ووشەیەکی سیاسیە
